Κρυστάλλης Χρήστος

Ένα από τα προβλήματα που με απασχολεί θεωρητικά και πρακτικά αυτή τη περίοδο είναι οι δίδυμες έννοιες του ανθρώπου και του ανθρωπισμού. Επιχειρώντας να συνοψίσω το ζήτημα καταλήγω στην παρακάτω μικρή πρόταση: αν ο άνθρωπος αποτελεί ένα εννοιολογικό και πολιτικό σύστημα, το οποίο καθώς κατασκευαζόταν ως μια ενότητα, εκτόπιζε κυριολεκτικά και μεταφορικά μια σειρά από υποκειμενικότητες, που θεωρούνταν μη- κανονικές. Κάπως έτσι οι σκλάβοι, οι γυναίκες, τα παιδιά, οι τρελοί/ες, οι άρρωστοί/ες μετατράπηκαν σε υποκείμενα που είτε έπρεπε να εκπαιδευτούν για να γίνουν οι άνθρωποι ή δεν μπορούσαν καθόλου και ποτέ να γίνουν. Αν ισχύουν έστω και λίγο τα παραπάνω, τότε τι είναι αυτό που μπορούμε να υπερασπιστούμε σε έναν κόσμο που μετασχηματίζεται με τεράστια ταχύτητα; τι πρέπει να διατηρηθεί στη μνήμη και να καταγραφεί ως ιστορία; Με ερωτήματα σαν κι αυτά συνάντησα το εγχείρημα του Istorima και θεωρώ πως στο τέλος βρήκα μια απάντηση που τη θεωρώ άξια αναφοράς. Περνώντας ώρες με άντρες και γυναίκες που δεν ήξερα καλά, ακούγοντας και απομαγνητοφωνώντας ιστορίες, σε μια εποχή που η επαφή και η επικοινωνία δεν πρέπει θεωρείται δεδομένη, συνειδητοποίησα πως η πτυχώσεις την ανθρώπινης εμπειρίας είναι ριζικές διαφορετικές από τον άνθρωπο ως εννοιολογικό και πολιτικό σύστημα. Το σύμπαν της ανθρώπινης εμπειρίας διαφεύγει διαρκώς από τους κανόνες ή τους νόμους που του αποδίδουν οι επιστήμες του ανθρώπου. Κάπως έτσι η προφορική ιστορία αποτελεί, ίσως, τον καλύτερο τρόπο για να γνωρίσει κανείς/ καμία τη χαρά ή τον πόνο, την αισιοδοξία ή την μελαγχολία, τα υλικά από τα οποία φτιάχνονται οι ανθρώπινες σχέσεις και έτσι να καταλάβει τι είναι αυτό που πρέπει να σωθεί σε ένα κόσμο που αλλάζει.