Πολέμησα με τον σοβιετικό στρατό στο Αφγανιστάν

Γεννήθηκα το 1957 στο Καζακστάν, στην πόλη Τζαμπούλ, από γονείς Έλληνες του Πόντου. Από μικρός ήθελα να γίνω στρατιωτικός, μου άρεσε να διαβάζω βιβλία για τον στρατό και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όταν τελείωσα το σχολείο μπήκα στη σχολή αξιωματικών. Ήθελα να γίνω πιλότος, αλλά δε με άφησαν γιατί είχα κάποιο πρόβλημα στην όραση. Μου είπανε: «Μπορείς να πας στις Ειδικές Δυνάμεις, έχει κι εκεί αεροπλάνα». Είπα εντάξει, τουλάχιστον ας πέφτω με αλεξίπτωτο. Έτσι, μπήκα στη σχολή αξιωματικών των Ειδικών Δυνάμεων. Ήταν σκληρή η εκπαίδευση, με πολλή γυμναστική, αλλά έκανα κι είκοσι εννέα ρίψεις με αλεξίπτωτο.

Μετά από δύο χρόνια, σε έναν ιατρικό έλεγχο, εντόπισαν πάλι το πρόβλημα με την όραση και μου είπανε ότι δεν μπορώ να συνεχίσω. Μου πρότειναν να μπω σε μονάδα αντικατασκοπείας και να πάω στην Αφρική. Όμως η KGB έμαθε ότι είχα γονείς Έλληνες και δε με άφησαν να φύγω, φοβόντουσαν μήπως αυτομολήσω και δε γυρίσω.

Έτσι, πήγα στο Πεζικό και μετατέθηκα στη Σαχαλίνη, ένα ρωσικό νησί στον Ειρηνικό Ωκεανό. Ήταν το 1982 κι ήμουν πια λοχαγός. Εκεί είχε ωραία φύση, ήταν πολύ όμορφα. Μετά από τέσσερα χρόνια, είπανε κάποιος πρέπει -από τρεις λοχαγούς- κάποιος να πάει στο Αφγανιστάν. Οι άλλοι δυο είχανε προβλήματα υγείας κι έτσι έμενα εγώ.

Δεν ήξερα τίποτα για το Αφγανιστάν, μόνο το ότι ο στρατός μας ήταν εκεί και πολεμούσε βοηθώντας το αφγανικό καθεστώς ενάντια στους ισλαμιστές αντάρτες, τους Μουτζαχεντίν. Ήταν η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου και τους αντάρτες στήριζαν κι εξόπλιζαν οι Αμερικάνοι, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Κίνα... Αν σου πω ότι δε φοβόμουν, θα είμαι τρελός. Όλοι οι άνθρωποι όταν πάνε στον πόλεμο, φοβούνται λίγο, αλλά –πώς να σου πω;- το περνάς αυτό.

Πήγα σε στρατόπεδο κοντά στη Χεράτ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Αφγανιστάν μετά την Καμπούλ. Πήγα σε μάχιμο τάγμα, που συμμετείχε συνέχεια σε επιχειρήσεις. Αφού έφτασα, λίγες ημέρες μετά έπρεπε να πάμε κοντά στα σύνορα με το Ιράν. Φύγαμε με τα θωρακισμένα οχήματα ξημερώματα, ήταν ακόμα νύχτα.

Δεν είχε περάσει πολλή ώρα, όταν χτύπησαν με μπαζούκας ένα φορτηγό με πυρομαχικά μόλις πέντε οχήματα μπροστά από το δικό μου. Έγινε έκρηξη, βγήκαμε έξω, πέσαμε κάτω και πυροβολούσαμε στα τυφλά. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με τον πόλεμο.

Δεν υπήρχε μέτωπο, ήταν ανταρτοπόλεμος. Εμείς κινούμασταν με οχήματα σε φάλαγγες και συνήθως συνοδεύαμε τον αφγανικό στρατό. Οι Μουτζαχεντίν στήνανε ενέδρες και μας χτυπούσαν από τα βουνά, σε φαράγγια και μέσα σε χωριά. Τις περισσότερες φορές δεν τους βλέπαμε καν, χτυπούσαν κι έφευγαν.

Οι πιο άγριες μάχες ήταν κοντά στην Κανταχάρ. Πιάναμε περάσματα στα βουνά για να μην περάσουν οι Μουτζαχεντίν. Ένα βράδυ άρχισαν να μας ρίχνουν με όλμους κι όπλα από τα υψώματα. Ανατίναξαν οχήματα και μας είχαν καθηλώσει για ώρα, είχαμε καλυφθεί όλοι κάτω.

"Ξαφνικά ακούω ένα «ταν!» και βλέπω μια σφαίρα καρφωμένη στο όχημα, πέντε εκατοστά πάνω από το κεφάλι μου."

Κάλεσα να έρθουν άρματα. Μόλις πλησίασαν, έπιασα ένα πολυβόλο με τροχιοδεικτικές σφαίρες κι άρχισα να ρίχνω προς τα εκεί που δεχόμασταν τα πυρά. Τα άρματα το είδαν κι έριξαν στις θέσεις τους. Τους καθάρισαν…

Μια άλλη φορά, διασχίζαμε ένα χωριό και μόλις μπήκαμε στα πρώτα σπίτια, άρχισαν να μας χτυπάνε από παντού με αμερικάνικους πυραύλους Stinger, με πολυβόλα, με όλα… Ήταν παγίδα. Καλυφθήκαμε πίσω από τα θωρακισμένα οχήματα και προσπαθήσαμε να βγούμε από το χωριό. Έδωσα εντολή να κάνουμε σχηματισμό σαν έλατο και να οπισθοχωρήσουμε πυροβολώντας παντού. Ειδοποίησα από τον ασύρματο το πυροβολικό να κάνει βολές. Πολεμήσαμε μιάμιση ώρα για να καταφέρουμε να βγούμε από το χωριό, είχαμε πολλούς τραυματίες, ευτυχώς όχι όμως νεκρούς.

Θυμάμαι, πάλι κοντά στην Κανταχάρ, ήταν ένα χωριό που ξέραμε ότι μέσα είχε Μουτζαχεντίν. Το είχαμε περικυκλώσει και περιμέναμε να έρθει ο αφγανικός στρατός για να μπει. Ήμουν επικεφαλής. Τη δεύτερη μέρα έρχονται δυο οχήματα και θέλανε να περάσουνε. Δικοί μας, Σοβιετικοί. Εγώ τους σταμάτησα, λέω: «Πού πάτε;». Ήταν Ειδικές Δυνάμεις. Λένε: «Πεζικάριοι φύγετε από εδώ, εμείς είμαστε Ειδικές Δυνάμεις!» Δεν τους άφησα, είπα: «Όχι, είναι αντάρτες, θα έχετε πρόβλημα». Επέμεναν όμως, έτσι κάλεσα στον ασύρματο τον διοικητή του Συντάγματος και μου είπε να τους επιτρέψω να περάσουν. Τους άφησα λέγοντάς τους να προσέχουν, γιατί είναι πολύ επικίνδυνο. Δυο λεπτά αφότου μπήκαν στο χωριό ακούσαμε εκρήξεις και πυρά. Σκοτώθηκαν κι οι δέκα.

Έχασα πολλούς φίλους στο Αφγανιστάν. Έναν που θυμάμαι πιο έντονα ήταν ένας νεαρός ανθυπολοχαγός. Βάδιζαν μαζί με έναν στρατιώτη, όταν πάτησαν νάρκη. Μόνο κομμάτια έμειναν κι από τους δυο.

Τους νεκρούς τους γύριζαν πίσω σε σφραγισμένα σιδερένια φέρετρα, δεν επιτρεπόταν να ανοίξουν. Αυτό γινόταν γιατί πολλοί ήταν διαμελισμένοι από τις νάρκες ή αλλοιωμένοι από τη ζέστη. Έχω δει πολλούς νεκρούς, δε θέλω να μιλήσω για αυτό.

Γνωρίζω ότι έχω σκοτώσει. Δεν το έχω δει δίπλα μου, αλλά υπήρξαν φορές που δεχόμασταν πυρά, έριξα προς τα εκεί και σίγησαν. Δε νιώθω κάπως για αυτό. Αυτό είναι ο πόλεμος. Ή εσύ ή εσένα, δεν έχεις άλλη επιλογή. Δε θέλεις να σκοτώσουνε εσένα, θα κάνεις τα πάντα για να σκοτώσεις εσύ. Αυτό είναι ο πόλεμος, τι να κάνεις;

Υπήρχαν στρατιώτες που πίνανε αλκοόλ κι έπαιρναν ναρκωτικά. Περνάγαμε από χωριά, έβγαιναν μικρά παιδιά και φώναζαν πουλώντας χασίς. Μας είχαν πει να μην αγοράζουμε τίποτα από ντόπιους γιατί μπορεί να ήταν δηλητηριασμένα…

Έκατσα δυο χρόνια στο Αφγανιστάν. Έγινα ταγματάρχης και μετατέθηκα στις Κουρίλες, κάτι νησιά στον Ειρηνικό κάτω από τη Σιβηρία, και μετά στα σύνορα με την Κίνα.

Όταν διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση το 1991, ράγισε η καρδιά μου. Εγώ ήξερα ένα κράτος: τη Σοβιετική Ένωση. Είτε ήσουν στο Καζακστάν, είτε στη Λιθουανία, είτε στη Γεωργία. Είναι σαν να χάσαμε την ταυτότητα μας.

Το 1992 αποστρατεύτηκα, γιατί θέλανε να μειώσουν το στράτευμα και μπορούσες πλέον να φύγεις με λιγότερα χρόνια. Τρία αδέρφια μου είχαν εγκατασταθεί ήδη στην Ελλάδα και το 1994 μού είπανε: «Έλα ως τουρίστας κι αν σου αρέσει, κάθεσαι». Ήρθα, είδα ότι οι συνθήκες ήταν καλές, βρήκα ένα φτηνό οικόπεδο στον Ασπρόπυργο κι έκατσα μόνιμα. Δούλεψα ως μαρμαράς, δούλεψα σε αγροτικές εργασίες κι από το 2007 είμαι ξυλουργός σε έπιπλα.

Εγώ είμαι Έλληνας. Ναι, ψυχή ρώσικη, αλλά Έλληνας! Κι εκεί πάντα όταν με ρωτούσαν «Ποιος είσαι;» «Έλληνας είμαι!» «Και τι κάνεις εδώ στον στρατό;» λέγανε.

Όταν επέστρεψα, πολλές φορές με ξυπνούσε η γυναίκα μου και μου έλεγε: «Τι έγινε; Τι φωνάζεις;» Έβλεπα εφιάλτες τις μάχες.

"Μέχρι σήμερα όταν ακούω δυνατό κρότο αναστατώνομαι, θέλω αντανακλαστικά να πέσω κάτω και να καλυφθώ."

Ήταν το πρώτο που μας μαθαίνανε στο Αφγανιστάν. Και στον δρόμο όταν οδηγάω προσπαθώ να είμαι ευθεία ακριβώς πίσω από άλλα αυτοκίνητα, όταν βλέπω κάποιο και πηγαίνει στις άκρες του δρόμου, αγχώνομαι. Έτσι οδηγούσαμε στις φάλαγγες για να αποφεύγουμε τις νάρκες...

Όταν γύρισα από το Αφγανιστάν πολλοί λέγανε: «Για ποιον λόγο πήγατε εκεί, δεν έπρεπε να πάτε». Είναι πολιτική, αν δεν μπαίναμε εμείς, θα μπαίνανε οι Αμερικάνοι. Όπως έκαναν το 2001 κι ακόμα ψάχνουν τρόπο να απεμπλακούν. Οι Αμερικάνοι την πάτησαν όπως εμείς, είναι τέτοια η χώρα κι ο λαός που δε θέλουν κανέναν ξένο. Εγώ πίστευα ότι με την παρουσία μας βοηθούσαμε τον λαό του Αφγανιστάν. Χτίσαμε σχολεία και νοσοκομεία, τους δίναμε τρόφιμα.

Ο πόλεμος δεν είχε νικητή, κάποια στιγμή απλά αποχωρήσαμε. Καλύτερα να μην είχε γίνει αυτός ο πόλεμος. Δε μετανιώνω όμως που συμμετείχα. Ήμουν αξιωματικός του Κόκκινου Στρατού κι έκανα το καθήκον μου.