Προσθήκη σε Playlist
No playlists found
ΘΥΜΑ ΤΗΣ 17 ΝΟΕΜΒΡΗ
ΘΥΜΑ ΤΗΣ 17 ΝΟΕΜΒΡΗ
Περιγραφή
Στις 26 Νοεμβρίου 1985, ο αστυνομικός Νίκος Λουρίδας επιβαίνει σε λεωφορείο των ΜΑΤ που δέχεται βομβιστική επίθεση στα Ιλίσια.
Φίλτρα
Συντελεστές
Αφήγηση
- Νίκος Λουρίδας
Συνέντευξη
- Σταύρος Βλάχος
Δημιουργία Podcast
- Σταύρος Βλάχος
Σχεδιασμός Ήχου
- Δημήτρης Παλαιογιάννης
Επεξεργασία Ήχου
- Δημήτρης Παπαδάκης
Σκηνοθεσία Βίντεο
- Στέφανος Μπερτάκης
Γεννήθηκα στην επαρχία Καλαβρύτων. Μέχρι τη Γ΄ Γυμνασίου πήγαινα σχολείο σ’ ένα χωριό των Καλαβρύτων, ονόματι Αροανία. Μετά ήρθα στην Αθήνα, πήγαινα στο σχολείο στου Βαριώτη στη Βουλιαγμένης, τελείωσα. Μετά πήγα φαντάρος κι όταν επέστρεψα, πήγα στην Αστυνομία, έδωσα εξετάσεις και πέρασα στην Αστυνομία.
Ήταν η αγάπη μας και το πάθος μας. Ήμαστε μία μεγάλη οικογένεια στην Αστυνομία, αρκετά παιδιά από το χωριό μου, κι ο ένας ακολουθούσε τον άλλον. Κι όταν τελειώσαμε την εκπαίδευση, κατευθείαν στα ΜΑΤ. Στη Μονάδα Αποκατάστασης Τάξης, έτσι λεγότανε τότες. Μας άρεσε, είχαμε πολύ καλή εκπαίδευση, ξέραμε συμπεριφορές, ξέραμε τρόπους εργασίας κι αγαπούσαμε αυτό που κάναμε, υπηρετώντας τον πολίτη.
Ήταν η γιορτή του Πολυτεχνείου. Ήμαστε στο Κέντρο εκεί, στα Εξάρχεια. Τελείωσε η πορεία, όλα καλά, ήρεμα τα πράγματα. Ήμαστε από το πρωί, από τις 11 η ώρα, μέχρι τις 11 το βράδυ στην Καλλιδρομίου, στην πλατεία στα Εξάρχεια. Μας είπε το κέντρο να αποχωρήσουμε το βράδυ, διότι υπήρχε άπνοια, κι αυτό κι έγινε. Αργότερα είχαμε… εκεί έγινε ένα σοβαρό περιστατικό με τον θάνατο του Καλτεζά, όπου δολοφονήθηκε.
Οι διμοιρίες είχαν αποχωρήσει. Είχε δημιουργηθεί ένα Τμήμα Τάξης από διάφορους συναδέλφους από διάφορα τμήματα, χωρίς να γνωρίζουν το αντικείμενο, στο Κέντρο και δη στα Εξάρχεια. Δε γνώριζε καν, πιστεύω, ο συνάδελφος τι σημαίνει μολότοφ. Πέρασε ο μικρός, του πέταξε μολότοφ, κατέβηκε, τον εκτέλεσε. Διότι πρόκειται για εκτέλεση, δε σκοτώνουν ένα μικρό παιδί, ό,τι κι αν είναι αυτό.
Δυστυχώς, τα γεγονότα... πολλές φορές τη μία πράξη ακολουθεί μία δεύτερη, η οποία είναι για την κοινωνία μας και για τους ανθρώπους, είναι πάρα πολύ άσχημη.
Μετά από μία εβδομάδα έγινε η απόπειρα εναντίον μας, χωρίς να γνωρίζουν ότι εμείς δεν είχαμε καμία σχέση με το Κέντρο ή με την περίπτωση της δολοφονίας. Από ό,τι θυμάμαι, 10 η ώρα το βράδυ είχαμε βάρδια, θα πηγαίναμε στο κέντρο της Αθήνας. Οι διμοιρίες το βράδυ... ήμαστε τέσσερις-πέντε διμοιρίες και κάθε διμοιρία πήγαινε στον στόχο της. Άλλες αμερικανική πρεσβεία, άλλες τουρκική πρεσβεία, άλλες Ομόνοια, άλλες Εξάρχεια. Είχαν στο σημείο Καραολή-Δημητρίου, απέναντι ακριβώς απ’ το Κάραβελ, εκεί έχει ένα πάρκο, είχαν βάλει ένα κλειστό φορτηγό, όπου εκεί το είχαν παγιδεύσει με εκρηκτικά και περίμεναν τις διμοιρίες.
Από ό,τι θυμάμαι ήταν γύρω στα πέντε με έξι λεωφορεία. Ήμαστε τρίτο ή τέταρτο στη σειρά. Ο οδηγός, επειδή το φανάρι έγινε πορτοκαλί, μείωσε την ταχύτητα. Κι έγινε η έκρηξη με τηλεκοντρόλ.
Η έκρηξη ήτανε πάρα-πάρα πολύ μεγάλη, ακούστηκε σχεδόν στη μισή Αθήνα. Δε θυμάμαι τίποτα, διότι ο τραυματισμός ήταν ακαριαίος. Όταν έγινε η έκρηξη, το ωστικό κύμα έκανε μεγάλα ανοίγματα απ’ την πλευρά που είμαστε εμείς, οι παθόντες. Ήμουν εγώ, ο συγχωρεμένος ο Γεωργακόπουλος κι οι άλλοι συνάδελφοι, οι οποίοι ήτανε στα απέναντι καθίσματα.
Ο συγχωρεμένος ο Γεωργακόπουλος ο Νίκος μεταφέρθηκε στο 401 και δυστυχώς τελείωσε εκεί η ζωή του. Εγώ μεταφέρθηκα στον Ευαγγελισμό. Ήμουνα τυχερός, διότι εφημέρευε το νοσοκομείο. Με περίμεναν οι γιατροί. Επειδή με είδαν, νόμισαν ότι εγώ είμαι νεκρός και με άφησαν πάνω στο μάρμαρο. Για καλή μου τύχη, πέρασε από ‘κει ο γιατρός, ο Στυλογιάννης ο Σωτήρης, με είδε ότι λειτουργούσε η καρδιά και φώναξε τους άλλους γιατρούς που χειρουργούσαν στα χειρουργεία, μου έκανε τραχειοτομή και με έκανε εισαγωγή στα χειρουργεία.
Οι ΩΡΛάδες έκαναν μία προσπάθεια να μου βγάλουν τις λαμαρίνες που είχα στο… στην τραχεία και στο κεφάλι, χωρίς να γνωρίζουν τι θα ακολουθήσει. Οι γιατροί δεν περίμεναν ότι θα ζήσω, από ό,τι μου είπαν μετά. Διότι είχα εσωτερική αιμορραγία κι αναρρόφηση κι ο θάνατος είναι ακαριαίος. Επειδή είχα καλό οργανισμό, αντέδρασε καλά, έγινε γρήγορα η επέμβαση, για αυτό μπόρεσα κι έζησα.
Κάθισα στον Ευαγγελισμό δύο μήνες στην εντατική. Και τελειώνοντας απ’ τον Ευαγγελισμό, άρχισε ο αγώνας μου με τα ταξίδια στο εξωτερικό, όπου έκανα δέκα χρόνια κι εφτά χειρουργεία συνεχόμενα. Πέρασε πάρα-πάρα πολύς χρόνος για να μπορέσουμε να επανέλθουμε στα… να βρούμε τον εαυτό μας και να επανέλθουμε στα φυσιολογικά.
Μετά από λίγες μέρες, ανέλαβε με προκήρυξη την πράξη η «17 Νοέμβρη». Με την με την αιτιολογία ότι για τη δολοφονία, είπανε, του Καλτεζά. Μου το είπαν μετά από πολύ καιρό, όταν άρχισα να επανέρχομαι φυσιολογικά.
Υπήρχε μία σωστή οργάνωση, υπήρχε σωστή δουλειά από την Αστυνομία, διότι τα πράγματα είχανε φτάσει στο απροχώρητο, κι αποφάσισε η Αστυνομία να πουν ότι «ως εδώ!» Απλά συντόμευσε η σύλληψή τους λόγω του ατυχήματος που έγινε, όταν πήγαν να τοποθετήσουνε τη βόμβα στον Πειραιά.
Απ’ τη μια πλευρά στενοχώρια, από την άλλη μία απογοήτευση για τους ανθρώπους που είδαμε, διότι το επίπεδό τους ήταν πολύ μικρότερο από αυτό που έλεγαν ή διαφήμιζαν με τις προκηρύξεις τους. Υποτίθεται ότι έλεγαν ότι είναι διανοούμενοι, μορφωμένοι αγωνιστές. Σε τι αγωνίστηκαν; Έγιναν εκτελεστές, επειδή κάποιοι τους παραμύθιασαν ή τους έλεγαν ότι «εμείς θα αλλάξουμε την κοινωνία σκοτώνοντας ή δολοφονώντας αθώους πολίτες;»
Ήμουνα μάρτυρας, ναι, και στις δύο δίκες. Άσχημες εμπειρίες, διότι κάποιοι έπρεπε να καταθέσουν για να καταδικαστούν. Κι όταν μιλούσαμε τότε ήταν τα κεφάλια τους κατεβασμένα, δυστυχώς. Δεν είχαν το θάρρος να κοιτάξουνε, διότι έμμεσα ήξεραν τι είχαν κάνει. Ήταν οι τρεις: ο Κουφοντίνας, ο Τζωρτζάτος κι ο Ξηρός, αυτοί ήταν οι εκτελεστές οι στυγνοί. Το δικαστήριο ήταν ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να υπάρχει, έτσι όπως το ζήσαμε. Οι δικαστές ήτανε άριστοι. Άριστοι.
Απλά είναι αυτό το «γιατί». Αυτά που έγιναν. Τόσες απώλειες χωρίς να υπάρχει λόγος, τόσες οικογένειες καταστράφηκαν χωρίς να υπάρχει λόγος, δεν υπάρχει αιτιολογία. Υπάρχει αιτιολογία το ότι γίνομαι τρομοκράτης; Για ποιον λόγο; Αυτό που έγινε στην Ελλάδα δεν είναι τρομοκρατία. Αυτό είναι… ούτε… Δολοφονίες εν ψυχρώ χωρίς να υπάρχει λόγος. Είχαμε ένα καλό πολίτευμα, είχαμε μια Δημοκρατία, ποιος ο λόγος να γίνει να γίνονται οι εκτελέσεις κι οι επιθέσεις σε διάφορους στόχους; Δεν αιτιολογείται.
Έχασα τα καλύτερά μου χρόνια. Δέκα χρόνια μες στα χειρουργεία, ό,τι χειρότερο μπορεί να πάθει ένας νέος άνθρωπος, χωρίς να έχει καμία ευθύνη. Δυστυχώς. Δεν έγινε μία πράξη, με κάλεσαν να πάω κάπου, σε ένα συμβάν, και να έχω έναν τραυματισμό… εκεί υπήρχε μία αιτιολογία. Το ότι πήγαμε στην Αστυνομία να υπηρετήσουμε τον πολίτη και να έρθουν μία παρέα δέκα-δεκαπέντε ατόμων και να παίρνουν αποφάσεις ποιους θα εκτελούν… με καμία αιτιολογία... εκεί είναι η απογοήτευση δύο φορές.
Ο συγχωρεμένος, ο Νικολάκης ο Γεωργακόπουλος ήταν εξαιρετικό παιδί και μουσικός, ήταν ο διασκεδαστής της παρέας, έπαιζε κι ωραίο μπουζούκι. Η οικογένεια καταστράφηκε, μια αρχοντική οικογένεια της Ανδραβίδας, όπου η μητέρα πέθανε μετά από δεκαεφτά μέρες αφού έγινε η σύλληψη των δολοφόνων, διότι όλα τα χρόνια περίμενε τους δολοφόνους και πάντα περίμενε να τους δει. Κι όταν έγινε η σύλληψή τους, δυστυχώς μετά από δεκαεφτά μέρες πέθανε απ’ το κακό της...
Πάντα τα γεγονότα έρχονται στη μνήμη μας. Είναι πάρα πολύ άσχημα, αλλά το έχουμε κάνει στην άκρη του μυαλού μας, γιατί υπάρχουν άλλα ενδιαφέροντα στη ζωή μας και δεν πρέπει αυτό να μας χαλάει την πορεία της ζωής μας. Η ζωή συνεχίζεται, είναι ένας αγώνας. Έπρεπε να συνεχίσω, να συμμετέχω στην κοινωνία όπως ξεκίνησα. Ήθελε τρομερή δύναμη να κάνεις αυτό το ταξίδι το μεγάλο και το δύσκολο. Έχω μια καλή οικογένεια, έχω τρεις γιους, οι οποίοι σπουδάζουν στα πανεπιστήμια. Αυτός ήταν ο αγώνας μου κι είμαι ευχαριστημένος για αυτό που έχω κάνει. Αυτά.